Marieke van Vlierden

RKD-project Marks on Art: merken op schilderijen, sculptuur en meubels 1300-1700

Marieke van Vlierden

Terug

in het kort

Sinds 1987 werk ik als conservator en freelance kunsthistorica in de erfgoedwereld met als specialisaties middeleeuwse muurschilderkunst, beeldhouwkunst en religieuze kunst. De basis hiervoor werd onder andere gelegd in het Utrechtse Museum Catharijneconvent waar ik jarenlang onderzoek deed in de sculpturencollectie.

Daarnaast ben ik als onderzoeker, tentoonstellingsmaker en publicist werkzaam op verscheidene andere onderzoeksterreinen, zoals bedrijfshistorie en de geschiedenis van kasteel- en huismusea in Nederland.

Verder ben ik samen met restaurator Seppe Roels initiator van het database project Marks on Art: een database voor merken op schilderijen, beeldhouwkunst en meubelen van ca. 1300 tot 1700. Dit is een samenwerkingsverband met het RKD in Den Haag en de initiatiefnemers: restaurator Seppe Roels in Mechelen, Museum M in Leuven, Museum Catharijneconvent te Utrecht, het Suermondt-Ludwig-Museum te Aken en Jørgen Wadum (Cats) in Kopenhagen en andere participanten.

projecten / publicaties

Publicaties (selectie)

  • Justin Kroesen m.m.v. Marieke van Vlierden, 'Uit middeleeuwse kerken', in: Museum Helmantel Schoonheid en traditie, Tolbert 2019, p. 112-145
  • Marieke van Vlierden met bijdragen van Jeroen Giltaij en Erik Bijzet, Gehouwen, gesneden geschonken. Middeleeuwse beelden uit de collectie Schoufour-Martin, Rotterdam 2017 (mus.cat. Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam)

  • Onderzoek en beschrijving van een privécollectie van 37 beelden uit middeleeuwen en renaissance, 2016
    Aanvulling website Stichting Emmanuelshuizen met 21 middeleeuwse handschriften en oude drukken, 2015

  • Teksten website Stichting Emmanuelshuizen, Zwolle, 2013/2014
  • ‘Een vrouwelijke heilige in een particuliere collectie’; onderzoek naar een Brabantse sculptuur uit de Late Middeleeuwen, 2013/2014
  • ‘Only an echo of what was.’ Religieuze monumentale sculptuur in Utrecht: doksaal en Heilig Graf’, en entries, in : Made in Utrecht, Middeleeuwse beeldhouwkunst uit de Domstad, 1430 - 1528 (16 november 2012 - 24 februari 2013, [tent.cat. Museum Catharijneconvent/Suermondt-Ludwig Museum Aken]
  • Marieke van Vlierden, ‘‘‘...Het kasteel van Heeswijk geschetst...’’. Kasteel Heeswijk en zijn historische interieurs in 1855’, in: J. Baartmans, J.A.M. Kerkhoff (red.), Een andere wereld. André van den Bogaerde (1787-1855), gouverneur van Noord-Brabant, Berne 2011, p. 89-105
  • Marieke van Vlierden, ‘Van Eyck, Van Ruisdael en Schelfhout. De schilderijencollectie van Van den Bogaerde in 1855’, in: J. Baartmans, J.A.M. Kerkhoff (red.), Een andere wereld. André van den Bogaerde (1787-1855), gouverneur van Noord-Brabant, Berne 2011, p. 106-124
  • Marieke van Vlierden, Beelden van een andere werkelijkheid. Altaren in het World Trade Center in historisch perspectief, Utrecht 2011 [digitale publicatie www.mariekevanvlierden.nl]
  • ‘Een kraantjeskan uit familiebezit’, in: KasteelNieuws 31, mei 2010, p. 4
  • Marieke van Vlierden, m.m.v. Henri Defoer en Janjaap Luijt, Steenreliëfs in de Maartenskerk te Doorn, Utrecht 2009 (onderzoeksverslag in opdracht van de Protestantse Gemeente Doorn)
  • Henk Helmantel/Marieke van Vlierden, Met Helmantel door de Middeleeuwen, Beelden om bij stil te staan. Beeldhouwwerk, meubels en gebruiksvoorwerpen uit de Middeleeuwen en schilderijen van kerkinterieurs en stillevens. Marum 2009 [tentoonstellings- en bestandscatalogus Museum De Weem, Westeremden]
  • M. van Vlierden met een bijdrage van Jeroen Giltaij, Uit het goede hout gesneden. Middeleeuwse beelden uit de collectie Schoufour-Martin in Museum Boijmans-Van Beuningen, Rotterdam. Rotterdam 2008 [tent.cat. en bestandscatalogus Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen]
  • C. Bogaard/M. van Vlierden, Huismusea in Nederland. Kasteel-Museum Sypesteyn en het ontstaan van verzamelaarshuizen in Nederland ( ca. 1870-ca. 1930). Zwolle 2007
  • ‘Enkele retabelfragmenten uit het atelier van de Meester van Hakendover en de omgeving van de Meester van Rieden. Een eerste verkenning,’ in: C. Van de Velde, H. Beeckman, J. Van Acker, F. Verhaeghe (eds.), Constructing Wooden Images, Congresbundel Vrije Universiteit Brussel, oktober 2002, Brussel 2005, p. 181-205
  • ‘Bonifatius onthuld. De geschiedenis van zijn relieken te Dokkum’, in: Millennium. Tijdschrift voor Middeleeuwse Geschiedenis jg. 19 (2005) 1, p. 91-111
  • Hout- en steensculptuur van Museum Catharijneconvent ca.1200-1600. Met bijdragen van H.L.M. Defoer en H.M.E. Höppener-Bouvy. Zwolle/Utrecht 2004 [bestandscatalogus Utrecht, Museum Catharijneconvent]
  • ‘New light on the Scenes of Justice by Rogier van der Weyden. A mural representing the Justice of the Emperor Trajan from Wed 5-7 in Utrecht’, in: Kunst & Region, Architektur und Kunst im Mittelalter/Art & Region, Architecture and Art in the Middle Ages. U.M. Bräuer, E.S. Klinkenberg, J. Westerman (eds.). Utrecht 2004 (Clavis Kunsthistorische Monografieën, XX), p. 238-250
  • Goddelijk geschilderd. 100 meesterwerken van Museum Catharijneconvent.Zwolle/Utrecht 2003 [bestandscatalogus Utrecht, Museum Catharijneconvent], cat. nr. 2 ‘Het zogenoemde Middelrijns altaarstuk’ en cat. nr. 17 ‘Kruisigingsdrieluikje van Cornelis Engebrechtsz’, p. 26-33 en p. 77-80
  • ‘Wandmalereien im städtischen Wohnbau in Utrecht um 1300-1600’, in: Geschichte in Schichten. Wand- und Deckenmalerei im städtischen Wohnbau des Mittelalters und der frühen Neuzeit. Internationales Symposium in Lübeck 2000. Annegret Möhlenkamp, Ulrich Kuder, Uwe Albrecht (Hg.). Lübeck 2002 (Denkmalpflege in Lübeck, 4), p. 103-112
  • ‘Kleur op middeleeuwse sculptuur. Enkele voorbeelden uit de collectie van Museum Catharijneconvent te Utrecht’, in: Madoc 15 (2002) 4, p. 257-270
  • ‘De restauratiegeschiedenis van het Christoffelbeeld uit Oud-Zevenaar’, in: Der Niederrhein und die Alten Niederlande. Kunst und Kultur im späten Mittelalter. Barbara Rommé (Hg.). Bielefeld 1999 (Schriften der Heresbach-Stiftung Kalkar, Band 9), p. 146-161
  • Willibrord en het begin van Nederland. Utrecht/Zutphen 1995 [tentoonstellingscatalogus, Utrecht, Museum Catharijneconvent] (Clavis Kunsthistorische monografieën, XV)
  • Het Utrechtse huis de Rode Poort en zijn piscina. Utrecht/Zutphen 1989 (Clavis Kleine Kunsthistorische Monografieën, 10)
  • ‘De eenhoorns van Sint-Marie’, in: Bulletin van het Rijksmuseum, 37 (1989) 1, p. 5-13
  • Utrecht, een hemel op aarde. Utrecht/Zutphen 1988 [tentoonstellingscatalogus Rijksmuseum Het Catharijneconvent Utrecht] (Clavis Kunsthistorische Monografieën, IV)

Projecten (selectie)

  • Registratie en collectiebeheer Stichting Heineken Collection, onder meer registratie van de collectie moderne kunst, geschonken ter gelegenheid van de opening van de Heineken brouwerij in Zoeterwoude, in 1975, 2016
  • Ontwikkeling Marks on Art, een database voor merken op schilderijen, beeldhouwkunst en meubelen van ca. 1300 tot 1700, i.s.m. o.a. Margreet Wolters en Suzanne Laemers (RKD), Micha Leeflang Museum Catharijneconvent, Michael Rief, Suermondt-Ludwig-Museum Aken, Seppe Roels, restaurator Mechelen, Marjan Debaene, Museum M, Leuven en Jørgen Wadum (Cats), Kopenhagen, 2012-heden
  • Controleren en aanvullen van de registratie van de zilvercollectie van Kasteel Heeswijk, 2016
  • Stichting Heineken Collection: Inventarisatieproject aanwinsten, fotocollectie en reclamedrukwerk; actualisering database en bruikleenregistratie, 2015
  • Rijksdienst Cultureel Erfgoed: inventarisatie bouwsculptuur Minderbroedersklooster, Utrecht, 2013/2014
  • Stichting Heineken Collection: inventarisatie collectie (fotocollectie, bouwtekeningen, aanwinsten), onderzoek en actualisering database, 2013-2014
  • Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht: inventarisatie historisch erfgoed, 2013-2014
  • Kasteel Heeswijk: inhoudelijke ondersteuning onderzoek collectie en advies collectieregistratie, 2013-2014
  • Lezing ‘Middeleeuwse beelden in- en uit de Achterhoek’, Helenakerk Aalten, 30 januari 2014
  • Lezing ‘Beelden van een andere werkelijkheid. Middeleeuwse en Moderne altaarstukken’, 26 juni 2013, Lebuïnuskerk Deventer, in opdracht van beeldhouwer Hanneke de Munck, Stichting De Gespreksgenoot-Sobesednik
  • Lezing ‘‘Only an echo of what was’, Heilig-Grafgroepen in Utrecht’, Stichts-Hollandse Historische Vereniging, Woerden, 12 februari 2013
  • Rijksdienst Cultureel Erfgoed: inventarisatie (bouw)sculptuur Petruskerk te Woerden, 2012
  • Inhoudelijke begeleiding website Stichting Emmanuelshuizen in opdracht van het Historisch Centrum Overijssel, 2011-2012
  • Onderzoek en advies tentoonstelling Made in Utrecht, Middeleeuwse beeldhouwkunst uit de Domstad, 1430 - 1528 (16 november 2012 - 24 februari 2013), een samenwerkingsproject van het Suermondt-Ludwig-Museum te Aken en Museum Catharijneconvent te Utrecht , 2009-2012
  • Kasteel Heeswijk: inhoudelijke ondersteuning onderzoek collectie en advies collectieregistratie, 2009-2012
  • Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht: inventarisatie historisch erfgoed, 2010-2012
  • Stichting Heineken Collection: inventarisatieprojecten, onderzoek en actualisering database, 2008-2012
  • Kasteel Heeswijk: voorbereiding tentoonstelling Een andere wereld. André van den Bogaerde (1787 - 1855), gouverneur van Noord-Brabant (3 maart - 19 juni 2011), 2010-2011
  • Beschrijving collectie middeleeuwse kunst, Het Marianum, Vlijmen, 2010
  • Gastcurator tentoonstelling Puur water, Moderne sculptuur in de Hortus Conclusus van het Bijbels Museum Amsterdam, in opdracht van Beeldhouwerscollectief ABK, 2010
  • Onderzoek laat-middeleeuwse steensculptuur, gevonden in de Maartenskerk te Doorn, in opdracht van de Protestantse Gemeente, Doorn, 2009
  • De bouwgeschiedenis van het Duitse Huis te Utrecht volgens de archiefbronnen,Archeologisch en Bouwhistorisch Centrum Gemeente Utrecht, 2005